Food Citizenship

Hoe versterken we de rol van burgers in het voedselsysteem?

Wat staat er op het spel?

Burgers zitten gevangen in de attitude-gedragskloof

De meeste mensen zijn overtuigd van het belang om gezonder te eten, om eerlijke prijzen te betalen en om via hun eetgewoontes zorg te dragen voor het milieu en het klimaat. Maar in de praktijk slagen mensen er veel minder in om die overtuigingen ook waar te maken. Te moeilijk, te weinig tijd, te duur …

Slechts 16% van de burgers handelt consistent met hun overtuigingen

Burgers worden niet betrokken

Onderzoek wijst hierbij steeds duidelijker op de rol van de voedselomgeving. Ongezonde voeding is wijdverspreid in onze straten en supermarkten, en burgers worden continu gestimuleerd om niet-duurzame keuzes te maken. Toch worden zij vaak met de vinger gewezen. Hun aankoopgedrag zou een blokkerende of vertragende factor zijn in de verduurzaming van het voedselsysteem. Maar nergens worden burgers echt betrokken bij het gesprek. Nochtans hebben zij er alle belang bij dat gezond, eerlijk en duurzaam eten de makkelijke en vanzelfsprekende keuze is voor hen en voor de volgende generaties.

Onze strategie

Food Citizenship, of voedselburgerschap, is een van de pijlers in ons globale programma Goed Eten voor Steden (naast voedselveiligheid, goed eten op school etc.). Food Citizenship gaat over participatie. We zoeken manieren om burgers uit hun passieve rol als consument te halen en hen als volwaardige stakeholder in het voedselsysteem – net zoals boeren, supermarkten, overheden … – mee te laten praten, denken en werken aan oplossingen. Zo maken we het maatschappelijke draagvlak voor verandering hoorbaar, voelbaar en inzetbaar.

Food Citizenship in de praktijk

We betrekken burgers op verschillende manieren in de verduurzaming van het voedselsysteem.  

  • We informeren burgers: via kennissessies, lespakketten, quizzen en presentaties vergroten burgers hun kennis over de uitdagingen en kansen in het voedselsysteem.
  • We maken de stem van burgers hoorbaar: via workshops, panels, (klas)gesprekken, boerderijbezoeken en dialoogsessies maken we de meningen en overtuigingen van gewone mensen zichtbaar.
  • We laten burgers meewerken aan oplossingen: in co-creatiesessies laten we burgers samenwerken met experts van supermarkten, experts in gedragsverandering en in scholen brengen we leerlingen, ouders en leerkrachten samen met koks en cateringbedrijven om het menu te veranderen. We laten leerlingen mee de inrichting van de refter ontwerpen of dagen hen uit om zelf in de keuken aan de slag te gaan. Of we laten ze nieuwe plantaardige burgers uittesten en beoordelen.  

Echte gesprekken over goed eten

Hoe geraken we voorbij die verlammende polarisatie in het debat over voeding en landbouw?  Rikolto en Groene Kring, de vereniging voor jonge land- en tuinbouwers, sloegen de handen in elkaar. Met de steun van de Warmste Week ontwikkelden we met Il Faro een depolariserende gespreksmethodiek om boeren en burgers te verbinden in een luisterende dialoog. Welke gedeelde belangen en waarden zitten achter onze huidige systemen?

Lees meer

In onze globale programma's

Goed eten voor steden in België

Burgerpanels buigen zich over Superlijst-resultaten

Het onderzoek Superlijst Milieu gaat na in welke mate supermarkten werk maken om van milieuvriendelijke voeding de makkelijkste keuze te maken. Vóór de publicatie van het rapport legde Rikolto de resultaten voor aan drie ‘burgerpanels’. Tieners, adolescenten en volwassenen in Antwerpen, Gent en Leuven bekeken en bespraken de conclusies van het onderzoek, om vervolgens een hoogstpersoonlijk signaal te formuleren aan de supermarkten.

Leerlingen IMS Borgerhout geven hun refter een totale make-over

Van de refter een aantrekkelijke plek maken waar gezonde en duurzame voeding nog beter smaakt: dat is het doel van de leerlingen van IMS Borgerhout, Rikolto en Ondergrond vzw. In verschillende werkgroepjes gingen ze aan het brainstormen. Ze maakten moodboards, tekenden plannen uit en verzamelden ideeën. Leerlingen van verschillende richtingen maakten samen werk van een houten zitbank, een muurtekening in de refter en een leukere aankleding van de keuken.

FoodScienceClass helpt leerkrachten kennis rond voeding over te brengen

FoodScienceClass, een project gefinancierd door EIT Food, geeft leerlingen de vaardigheden en tools om bewuste voedingskeuzes te maken. Jongeren uit Israël, Polen, Finland en België gingen aan de slag met realistische voedingswetenschappelijke vraagstukken en ontrafelden hun eigen vooroordelen en misvattingen over voedsel. Zo onderzochten jongeren de beste manieren om wetenschappelijke bevindingen te communiceren, bijvoorbeeld door gebruik te maken van sociale media en andere kanalen.

Artikels over dit thema

Meer nieuws