Benieuwd naar meer?
Elke maand vertellen we je hoe we van goed eten de normaalste zaak ter wereld maken. Voor iedereen, nu en in de toekomst.
Zelf aan de slag met duurzame catering
Welke eerste stappen kan je als school zelf zetten om werk te maken van een gezond en duurzaam voedingsaanbod op school?
.jpg)
Als je als school met een cateraar werkt, wordt er meestal met een aanbesteding gewerkt die om de zoveel jaar wordt aangepast. Dat wil echter niet zeggen dat je moet wachten om je aanbod gezonder en duurzamer te maken. Gezonde, duurzame voeding op school heeft immers heel wat voordelen. Het heeft een grote positieve invloed op de eetgewoonten van kinderen en jongeren en we verkleinen onze ecologische voetafdruk. Bovendien ondersteunen we zo meteen (lokale) boeren.
Binnen het kader van een aanbesteding kan je altijd een paar cruciale stappen zetten. Zo hebben cateraars meteen door dat jouw school gezonde, duurzame voeding belangrijk vindt. We geven hieronder enkele tips mee om op korte termijn aan de slag te gaan met de catering van jouw school.
Download de pdfAan de slag
1. Zoek je bondgenoten
Stel een werkgroep samen van leerlingen, ouders, leerkrachten, (keuken)personeel, … die een plan van aanpak opstelt. Dat zorgt niet enkel voor een gestructureerde aanpak, maar meteen ook voor een breed gedragen initiatief.
- Tip: check hiervoor zeker ook eens onze actiefiche rond 'draagvlak creëren'.
- Tip: zet het keukenpersoneel regelmatig in de kijker. Zij werken immers elke dag opnieuw keihard om de maaltijden voor de leerlingen op tijd klaar te krijgen. Hun inspanningen blijven vaak echter onzichtbaar. Daarom is het fijn om dit regelmatig te benadrukken. Dat kan met een leuk filmpje, een kleurrijke poster, …
2. Denk na over duurzame criteria en ideeën
Tijd om het concreet te maken. Wij sommen voor jou even de belangrijkste criteria op om rekening mee te houden wanneer je het aanbod wil verduurzamen.
- Tip: Check ook zeker eens onze actiefiche rond ‘openbare aanbestedingen’, daarin gaan we nog wat dieper in op de 6 duurzame criteria.
Kies voor lokaal & seizoensgebonden
Lokale en seizoensgebonden fruit en groenten zijn verser, smaakvoller en hebben een lagere ecologische voetafdruk. Ze zijn bovendien een stuk goedkoper omdat ze niet ver moeten reizen, én je ondersteunt de korte keten.
- Pas het aanbod in de saladbar aan en bied seizoensgebonden fruit aan als tussendoortje. In de winter kan je eventueel afwisselen met noten of groenten, denk aan gesneden wortels.
- Plan af en toe eens een boerderijbezoek, zodat leerlingen leren waar hun eten vandaan komt en waarom lokaal en seizoensgebonden eten zo belangrijk is.
Kies voor producten uit eerlijke handel
Eerlijke handel of Fairtrade garandeert een menswaardig inkomen voor de producenten en de boeren.
- Koop eens Fairtrade-koffie en -thee voor in de lerarenkamer. Dit hoeft trouwens zeker niet duurder te zijn dan je favoriete andere A-merk.
- Probeer zoveel mogelijk rechtstreeks aan te kopen van de boeren uit je buurt. Doordat er minder tussenschakels zijn, heeft de boer immers meer invloed op de prijs en krijgt die een groter aandeel van de inkomsten.
Organiseer een duurzame dinsdag
Op deze wekelijkse of maandelijkse dag, “Duurzame dinsdag”, draait alles in het teken van duurzaamheid.
- Vraag de cateraar om die dag eens een seizoensgebonden biosoep aan te bieden of enkele vegetarische gerechten te serveren.
- Organiseer een activiteit rond restjes verwerken.
- Maak het een terugkerend evenement en communiceer telkens duidelijk wat de leerlingen mogen verwachten. Zo is er een structurele aanpak en blijft het geen losse actie. Bespreek alles uitgebreid met het keukenpersoneel en de cateraar om de haalbaarheid te bewaren.
Ga voor minder voedselverspilling
Niemand gooit graag eten in de vuilbak. Toch wordt er jaarlijks énorm veel eten verspild. Daarom kan het een goed idee zijn om een afvalmeting op jouw school te doen. Zo breng je duidelijk in kaart waar het misloopt en dus nog een stuk beter kan.
- Tip: check zeker eens onze actiefiche hierrond, daarin leggen we uitgebreid uit wat dit is en hoe dit precies in z’n werk gaat.
Zet het keukenpersoneel in de kijker
Het keukenpersoneel, de mensen die keihard werken om elke dag opnieuw de maaltijden voor de leerlingen op tijd klaar te krijgen, is helaas vaak onzichtbaar. Respect voor voeding is ook respect voor iedereen in de keten. Als leerlingen weten wie hun eten heeft klaargemaakt en een band creëren met deze mensen, gaan ze misschien minder snel iets weggooien. Het zal bovendien een aangename sfeer creëren tijdens de lunch en de kloof tussen leerlingen en het keukenpersoneel verkleinen.
3. Werk een effectieve communicatie uit
Goede communicatie informeert, inspireert en motiveert. Hoewel de voordelen van gezonde en duurzame voeding duidelijk zijn, is het vaak immers een grote uitdaging om veranderingen door te voeren. Vermijd dus het gevoel dat er iets wordt weggenomen, maar focus op wat er wordt gewonnen. Dat zorgt voor minder weerstand en bevordert een aangename eetcultuur.
- Richt je niet alleen op de kleine groep die al overtuigd is, maar ook op de grotere groep die je wil bereiken.
- Gebruik verschillende kanalen zoals (online) nieuwsbrieven, sociale media, Smartschool, posters, evenementen, infoavonden, etc. om iedereen te bereiken.
- Communiceer met regelmaat, zodat het thema hoog op de agenda blijft.
- Evalueer en vraag regelmatig om feedback, denk aan het rondsturen van (online) enquêtes.
Laat je inspireren
Elke verandering begint met iets kleins. Laat je inspireren door de talloze voorbeelden uit onze inspiratiebundel of neem eens een kijkje op de website van halfhalf - je vindt er heel wat tips om de helft van de week plantaardig te eten.
- In Leuven eten de leerlingen elke dag een stuk vers fruit van de lokale boer.
