Gezonde, duurzame en inclusieve schoolvoeding krijgt steeds meer prioriteit in Europa. Vandaag zette het Europese project SchoolFood4Change een inspirerend punt achter vier jaar samenwerking tijdens het slotevent in Gent. Tijdens dit feestelijke moment werden vier Vlaamse scholen bekroond voor hun innovatieve aanpak die voeding inzet als hefboom voor gelijke kansen, verbondenheid en duurzaamheid binnen de schoolomgeving.
SchoolFood4Change bracht de voorbije jaren 12 Europese landen samen rond éénzelfde ambitie: gezonde, duurzame en toegankelijke voeding op school voor élke leerling. De drijvende kracht achter het project is de Whole School Food Approach, een integrale aanpak die werd ontwikkeld door Rikolto. “Die aanpak zet voeding centraal in alle aspecten van het schoolleven: van beleid en aanbod tot educatie en de brede schoolomgeving”, legt Katharina Beelen uit, expert beleid en opschaling rond ‘Goed eten op school’ bij Rikolto. Meer dan 3.000 scholen en 600.000 leerlingen in Europa werden de afgelopen jaren op die manier bereikt.
In ons land werd het project gedragen door een sterke alliantie van partners, waaronder de steden Gent, Leuven, Antwerpen en Schaarbeek, samen met Rikolto. Elk van hen speelde een sleutelrol in het begeleiden van de scholen, het ontwikkelen van educatief materiaal en het versterken van (lokaal) beleid rond schoolvoeding.
De maatschappelijke impact van zo’n integrale aanpak wordt ook onderstreept door onderzoek en praktijkervaring. Toegang tot gezonde voeding op school draagt bij aan gelijke onderwijskansen, betere leerprestaties en algemeen welzijn bij leerlingen. “In dat licht is de recente beslissing van de Vlaamse Overheid om te investeren in gezonde schoolvoeding een betekenisvolle ontwikkeling. Het biedt kansen om lokale projecten verder uit te bouwen en structureel te verankeren in het onderwijs-, welzijns- en landbouwbeleid”, benadrukt Beelen.
.jpg)
“Met de aangekondigde investeringen van de Vlaamse Overheid en de opgebouwde kennis ligt er nu een unieke kans om deze aanpak verder uit te rollen en structureel te verankeren in het onderwijs-, welzijns- en landbouwbeleid."
Tijdens het slotevent werden vier Vlaamse scholen bekroond die elk op hun eigen manier uitblinken in de Whole School Food Approach. Eén van de scholen viel zowaar twee keer in de prijzen en mocht ook de publieksprijs in de wacht slepen, waarvoor de aanwezigen vandaag hun stem uitbrachten.
Op deze school werd een eenvoudig soepmoment uitgebouwd tot een warme Breakfast Club. Elke vrijdag schuiven leerlingen en leerkrachten samen aan voor een gratis, gezond ontbijt. Wat begon als een antwoord op voedselarmoede, groeide uit tot een krachtig signaal van zorg, verbondenheid en samenhorigheid. Dankzij samenwerking met partners die voedseloverschotten doneren, wordt ook voedselverspilling slim aangepakt.
Don Bosco viel een tweede keer in de prijzen vandaag en mocht ook de publieksprijs in ontvangst nemen voor hun project ’Keukengevecht op school’. De school telt maar liefst 80 nationaliteiten, die diversiteit werd met veel enthousiasme gevierd tijdens een culinaire wedstrijd waarbij de leerlingen hun favoriete gerecht uit hun cultuur klaarmaakten. Een prachtig bewijs van hoe goed eten verbindt.
In Leuven introduceerde deze scholengroep een volledig vegetarisch aanbod van warme maaltijden, geleverd met de elektrische bakfiets. Dankzij een gedifferentieerd prijsmodel blijft het aanbod toegankelijk voor elk gezin. Het project werd intussen verder uitgebreid met kookworkshops voor leerlingen én een educatief programma dat intussen zijn weg vindt naar álle scholen in Leuven.
In deze school beslisten enkele leerlingen om de klassieke automaat met ongezonde snacks te vervangen. Ze beheren nu hun eigen gezonde automaat: van voorraad en prijszetting tot promotie en herinvestering van de winst. Zo combineren ze voedingseducatie met ondernemerschap en maken ze van gezonde keuzes een inspirerend praktijkvoorbeeld.
Op deze basisschool staat gezonde voeding letterlijk centraal. Een groentewinkeltje op school laat kinderen en ouders samen gezonde producten kiezen voor elk verlengd weekend en vakantie. Dat leidt tot meer betrokkenheid, draagvlak en inspiratie rond gezonde schoolvoeding. Dankzij de ‘soephelden’, waarbij de leerlingen hun soep kunnen opfleuren met zelfgekweekte kruiden uit de schoolmoestuin, leren ze proeven, delen en genieten van wat ze samen creëren.
Het slotevent in Gent markeerde dan wel het officiële einde van vier jaar Europese samenwerking, het was vooral ook het startschot voor een bredere beweging. De bekroonde scholen tonen dat gezonde, duurzame en inclusieve schoolvoeding niet alleen haalbaar is, maar ook loont. “Met de aangekondigde investeringen van de Vlaamse Overheid en de opgebouwde kennis ligt er nu een unieke kans om deze aanpak verder uit te rollen en te verankeren”, besluit Beelen. De vele inspirerende verhalen van vandaag bewijzen alvast dat het kan, dat smaakt ongetwijfeld naar meer!
