Nieuws & Inzichten

Op 25 en 26 september vond het jaarlijks congres van de Nicaraguaanse Vereniging van Exporteurs en Producenten plaats. Collega Chris Claes gaf er een presentatie over wat wij bij Vredeseilanden verstaan onder ‘inclusive business’. Hij was onder de indruk van de manier waarop onze Nicaraguaanse collega's het thema op de agenda van de voedingsindustrie plaatsen.

We lanceerden deze week een nieuwe site voor Vredeseilanden. Proficiat? Dank. Maar waarom eigenlijk? Collega Jelle geeft wat extra uitleg bij de vernieuwing.

Het is nu officieel. Jan Aertsen is vanaf 1 oktober 2015 met pensioen. Jan was sinds 1990 directeur bij Coopibo en bleef dat ook na de fusie met Vredeseilanden tot 2008. Tot nu werkte hij nog als medewerker om onze programma’s in Afrika te ondersteunen. Omdat we geen kans onbenut willen laten om de vruchten van zijn decennialange wijsheid te oogsten: hier het definitieve Jan Aertsen interview.

Renaat Daem van Biofresh kreeg tijdens de herdenking van 70 jaar onafhankelijkheid van Indonesië een prijs uit handen van de Indonesische ambassadeur. Een beloning omdat hij in België de Indonesische Sunria-rijst aan de man brengt in biowinkels en biosupermarkten, dankzij een samenwerking met Vredeseilanden en de boeren van Boyolali.

In verschillende landen in West Afrika komen vrouwen aan de kost met het stomen van rijst. Dat is ook zo in Gaya, een regio in het zuiden van Niger, vlakbij de grens met Benin. Tijdens het stomen worden grote hoeveelheden hout gebruikt als brandstof, wat stilaan een kaalslag tot gevolg heeft. Daarom werden stoomtoestellen ontwikkeld die werken met ruw rijstkaf als brandstof, wat reeds een hele stap vooruit is.

De landbouwministers hebben maandag bedacht dat de crisis in de sector kan bedwongen worden door de export aan te zwengelen en meer subsidies te voorzien voor de boeren. Geen van beide oplossingen biedt stabiele toekomstperspectieven.

Eind november start in Parijs de VN klimaattop. Deze top moet een keerpunt worden in het internationale klimaatbeleid. Klimaatverandering maakt 300.000 slachtoffers per jaar. Met de Noord-Zuid beweging vragen we dan ook krachtige beslissingen voor de toekomst. Ook voor het Zuiden!

Onze boeren klagen. Terecht. Te veel boeren moeten hun producten vandaag onder de kostprijs verkopen. Ze kunnen zich geen leefbaar loon uitbetalen, terwijl ze in een van de meest productieve regio's ter wereld werken.

“Niet alleen in België of Frankrijk staan boeren onder zware druk”, zegt Saartje Boutsen van Vredeseilanden. “Van de bananenboer in Senegal tot de melkveehouder in België: wereldwijd worstelen boeren om te overleven. Zo komt de productie van ons voedsel in gevaar, en dus ook onze eigen toekomst. Super goedkoop voedsel komt ons uiteindelijk duur te staan.”

De Ontsnapping is een kunstwerk van Erik Nagels naar aanleiding van 100 jaar Ronde Van Vlaanderen. Op verschillende plekken duiken de levensgrote polyesteren rennersbeelden op in het landschap. Een van de renners is de Gouden Ontsnapte. Op die renner willen we de handtekeningen verzamelen van alle nog levende overwinnaars van de Ronde Van Vlaanderen. De Gouden Ontsnapte wordt in 2016 met de 100ste editie van De Ronde geveild ten voordele van Vredeseilanden.

Op 23 juni werd ‘s middags in de tuin van Vredeseilanden in Leuven het kunstwerk “De mierenkolonne” ingehuldigd. Het kunstwerk is een creatie van de leerlingen van 4 Mechanica van het VTI Leuven in het kader van een leertraject van Vredeseilanden. Daarbij zochten de leerlingen antwoorden op de vraag hoe we tegen 2050 een planeet met 9 miljard mensen gaan voeden.

Het debat rond duurzame voedselvoorziening voor steden is bijzonder actueel. Het is een van de centrale thema's van de Wereldtentoonstelling in Milaan. Steden die zich verenigd hebben in het netwerk “Food Smart Cities for development” zullen tijdens de Wereldtentoonstelling een Urban Food Pact ondertekenen. Daarbij engageren ze zich om in hun stadscontext duurzame lokale voedselstrategieën uit te bouwen.

“We moeten dringend meer efficiënte irrigatiemethodes ontwikkelen om op een meer duurzame manier aan landbouw te doen. Het veranderende klimaat laat ons geen keuze”, zegt Gerald Sakaya, de lokale programmaverantwoordelijke voor Vredeseilanden.

De evolutie van de voedselvoorziening in en rond Tegucigalpa, de hoofdstad van Honduras is een treffend voorbeeld van hoe snel een markt kan evolueren en wat dit teweegbrengt bij zowel consumenten, distributie als producenten.

Vredeseilanden werkte de voorbije twee jaar intensief samen met het UZ Gasthuisberg in Leuven om de ziekenhuiscatering een duurzame facelift te geven. Dat resulteerde in nieuwe menu’s waar minder vlees op staat, meer vegetarische alternatieven, meer lokale en seizoensgebonden groenten en fruit en duurzame vis. Ook werden de afvalstromen onder de loep genomen.

Zondag 31 mei liepen meer dan 1.000 lopers de 20km door Brussel voor Vredeseilanden. Veel mensen vormden een ploegje met de collega's van hun bedrijf. Allemaal zamelden ze de voorbije weken geld in om het werk van Vredeseilanden mogelijk te maken. Onze oneindige dank aan al 'onze' lopers en hun sponsors. Dank ook aan het Sint-Jozefscollege dat we hun infrastructuur mochten gebruiken.

“Aspergeboer krijgt meer dan wat consument betaalt”, kopt De Standaard vandaag. Op het eerste zicht goed nieuws. Voor de aspergeboer die zijn hart en ziel legt in dit arbeidsintensieve product, en voor mij als consument die straks lekker goedkoop asperges op Vlaamse wijze kan klaarmaken. Enkel de supermarkt is de pineut, want die moet verkopen met verlies.

Vorige week konden we in De Standaard negen keer een voorzet lezen om een shift te maken op cruciale domeinen in onze samenleving. Negen mensen gingen op zoek naar ideeën om los te komen van denkpatronen van de voorbije eeuw. Onze collega Gert Engelen voegt daar nog eentje aan toe: hoe maken we de shift naar een meer duurzaam landbouw- en voedingssysteem?

In Peru ondersteunt Vredeseilanden een koffiecoöperatie in Sapito. Doel: de jongeren in het Amazonebied kansen geven om door te groeien tot straffe landbouwers. Gledy Sulca is een jonge Peruviaanse van 24 jaar. Ze vertelt ons over hoe ze haar eerste onderneming uit de grond stampte.

Op maandag 23 maart werd een groep jongeren van de organisatie van biologische cacao producenten van het canton Atacames (APROCA) uitgenodigd om het chocoladebedrijf Pacari te bezoeken in Quito, Ecuador.

Soms heeft een krant amper woorden nodig om een probleem scherp te stellen. “De boer heeft geen macht meer”, blokletterde de Standaard vrijdag 13 maart op pagina 12 boven een stuk over onleefbare inkomens van landbouwers. Wie geen zin had om bij het ontbijt een lang artikel te digesteren, kon de bladzijde omdraaien om de achterliggende oorzaak te ontdekken.

Het afgelopen jaar ging Vredeseilanden in gesprek met supermarkten, voedingsindustrie en boeren. We stelden vast dat duurzaam ondernemen wel degelijk op de agenda staat. Er bestaan al heel wat interessante initiatieven, maar deze worden voorlopig vooral ingevuld met milieu-inspanningen.

Digna Sánchez is penningmeester van het Jongerencomité van de Vereniging van Ecologische Koffietelers van Palanda en Chinchipe APECAP. Ze vertelt vol enthousiasme dat het comité reeds 140 leden telt en dat er steeds meer jongens en meisjes interesse tonen en lid worden van één van de basisgroepen. Naast haar werk voor het jongerencomité is Digna ook coördinator van zo’n basisgroep, het lokale jongerencomité van Irachi, dat 23 leden telt.

Van 12 tot 14 februari vond de twaalfde hoogmis van de Afrikaanse koffie plaats: elk jaar organiseert de Vereniging van Fijne Afrikaanse Koffies (AFCA) een conferentie en een expositie in een hoofdstad van één van de elf aangesloten landen. De Congolese koffie gooide er hoge ogen.

Nooit stond de landbouw- en voedingssector voor zulke grote uitdagingen als vandaag, maar tegelijk stond ook de leefbaarheid van de landbouwsector nooit zo zwaar onder druk. In het boek #SavetheFoodture: Duurzaamheidsambities bij Belgische supermarkten en voedingsindustrie en hun relatie met landbouwers, pleiten Gert Engelen en Saartje Boutsen van Vredeseilanden daarom voor nieuwe businessmodellen voor landbouw.

Vredeseilanden, Alterfin, de Koning Boudewijnstichting, Louvain Coopération, SIDI, Boerenbond en private investeerders richten samen Kampani op, een uniek investeringsfonds voor producentenorganisaties in het Zuiden. Andere organisaties, zoals Trias, zullen aansluiten. Met dit sociaal investeringsfonds willen de partners een antwoord bieden op één van de grootste obstakels voor vooruitgang van de landbouwsector in ontwikkelingslanden: het gebrek aan groeikapitaal. Dit initiatief is een primeur voor ons land.

Een overzicht van foto's en verhalen over het campagneweekend en de acties van onze vrijwilligers.

Het campagneweekend van Vredeseilanden loopt op zijn laatste benen. Het voorbije weekend engageerden 10.000 mensen zich om gadgets te verkopen of andere acties te organiseren voor Vredeseilanden. “Op basis van de eerste resultaten verwachten we zeker een stijging van de opbrengst ten opzichte van vorig jaar.

Een paar jaar geleden begon Vredeseilanden met het ondersteunen van organisaties van rijstboeren in het zuidoosten van Senegal. Hun plan: Senegal zelfvoorzienend maken op vlak van rijst, zodat de bevolking in de steden en dorpen geen nieuwe voedselcrisis meer moet doorstaan. Vorig jaar was dit ons campagneverhaal. Waar staan de rijstboeren een jaar later?

Nu nog op uw bord, straks in het museum. Met die slogan doen 10.000 vrijwilligers van Vredeseilanden ons dit weekend stilstaan bij de toekomst van ons voedsel. Want eten is niet zo evident als het lijkt. Chocolatier Dominique Persoone vormde daarom donderdag zijn winkel voor een dag om tot museum. Hij is het gezicht van de #savethefoodture-campagne van Vredeseilanden. “Samen redden we de toekomst van ons voedsel… en die van miljoenen boerenfamilies.”