Teopista Akoyi vierde een paar dagen geleden haar 47ste verjaardag. 10 jaar geleden verhuisde ze van Oeganda naar België/Sint-Agatha-Rode om in het Vredeseilandenhuis in Leuven te komen werken. Ze coördineert nu de activiteiten van onze partnerorganisaties in Oost-Afrika en Congo. Hoe kijkt zij naar de hongercrisis in de hoorn van Afrika, die ook haar geboorteland hard treft?

De hoorn van Afrika gaat gebukt onder de ergste hongercrisis sinds 60 jaar, al 11 miljoen mensen worden getroffen. De situatie in Ethiopië, Kenia en Somalië is acuut. De Oegandese overheid verkocht al voedsel aan Somalië en Ethiopië om ter hulp te komen, maar Oeganda kreunt zelf iedere dag meer onder de droogte. In Karamoja, een regio in het noordoosten, verkeren al meer dan 1.200.000 mensen in hongersnood, en de crisis rukt verder op.

De Hondurese president Porfirio Lobo zelf was speciaal naar de plechtigheid gekomen om de prijs voor het beste exportbedrijf in zijn land te overhandigen aan de mensen van CREPAIMASUL. Hun voorzitster, María Cristina Palma, was verrast en dankbaar voor de erkenning die ze kregen voor hun bedrijf dat cashewnoten verwerkt en exporteert naar de VS.

Meer dan 65 procent van de Congolezen woont op het platteland. Deze bevolkingsgroep is volledig aangewezen op familiale landbouw. Toch erkennen beleidsmakers binnen en buiten Congo de gezinslandbouw niet als een motor voor duurzame ontwikkeling. De Alliantie Agricongo heeft hen donderdag tijdens een conferentie in de Senaat opgeroepen om de essentiële rol van familiale boeren in het Congolese ontwikkelingsvraagstuk eindelijk te erkennen.

Wat staat er op het dagelijks menu van de Indonesiërs? Rijst. ’s Morgens, ’s middags en ’s avonds. Rijst is dan ook een basisgewas voor de boeren in Indonesië. Zoals in Boyolali, Java. Hier in de hooglanden kweken de boeren biologische rijst om zelf te eten en om te verkopen. Maar er zijn heel wat uitdagingen. Zoals een beperkte toegang tot de markt en een beperkte beschikbaarheid van biologische rijst.

"Wij verkopen bonen, maïs, aardappelen, rijst en andere producten van meer dan 8.000 boerenfamilies", vertelt de directeur van Coocenki. "Vorig jaar bouwden we een maalderij. De drie pelmachines en vier molens malen tot 30 ton maïs per dag. Maar nu draaien we nog op generatoren, die liters dure diesel slurpen. Dat maakt concurreren met ingevoerd maïsmeel bijna onmogelijk. Met steun van het Belgische bedrijf Livios bouwen we nu een waterkrachtcentrale."

Cacao is hot. Nu ook de consumenten in groeilanden massaal aan de chocolade gaan, kan de productie van cacao de vraag amper bijhouden. Chocoladeproducenten zijn dan ook koortsachtig op zoek naar geschikte producenten die hen ook op lange termijn kunnen bevoorraden. Dat is een enorme kans voor de 400.000 kleinschalige Indonesische boeren en hun families die leven van de cacaoteelt. Maar het scheelde niet veel of hun kansen waren verspeeld...

De Franse president Sarkozy bereidde zich de laatste tijd niet enkel voor op de komst van zijn nieuwe spruit, maar ook op het voorzitterschap van de komende G20-topbijeenkomst in Parijs. Op 22 en 23 juni zitten de landbouwministers van de 20 grootste economiën ter wereld rond de tafel om het probleem van stijgende voedselprijzen, prijsvolatiliteit en voedselspeculatie te bespreken.

De boerenbeweging van Noord-Kivu, de Belgische Ontwikkelingssamenwerking en Vredeseilanden gingen in 2008 samen lobbyen tot in het hoofdkwar­tier van het WFP in Rome. Samen wilden ze hen ervan overtuigen om – waar mogelijk – de lokale boerenorganisaties op hun lijst van leveranciers op te nemen. 25.000 boeren en boerinnen leveren nu regelmatig bonen en maismeel aan de hongerige vluchtelingen in hun streek.

Vorige zondag vernietigde de 'Field Liberation Movement' een GGO-aardappelveld in Wetteren. Vredeseilanden steunde deze actie niet maar onderschrijft wel enkele bezwaren tegen GGO's.

Wanneer u vandaag uw winkelkar vollaadt, is de kans groot dat daar flink wat producten van huismerken in belanden. Die aantrekkelijk geprijsde waren bekoren steeds meer consumenten. Toch komen er stilaan vraagtekens bij de strategie van supermarkten om vooral op prijs te focussen.

Een SMS met alleen maar hoofdletters en uitroeptekens, en drie enthousiaste telefoontjes uit Kinshasa: het Congolese parlement heeft eindelijk de landbouwwet gestemd! Als je er even bij stilstaat is het eigenlijk toch wel kras: pas in het tweede decennium van de 21ste eeuw komt er in Congo een wet tot stand die de algemene principes van de landbouwsector vastlegt.

Eind 2010 nam Vredeseilanden afscheid van Laos. Enerzijds omdat we onze activiteiten op minder landen willen concentreren. Anderzijds omdat er nu voldoende garanties zijn dat de boerengroepen op eigen kracht verder kunnen of dat ons werk verdergezet wordt.Wat brachten we samen met u de voorbije jaren teweeg? En hoe ziet de toekomst eruit?

De rechtbank van eerste aanleg te Brussel veroordeelde op 29 maart 2011 Thierry Debels wegens het berokkenen van morele schade aan Vredeseilanden. In het boek 'Hoe goed is het goede doel' dat verscheen in november 2007 betichtte Debels Vredeseilanden ongefundeerd van fraude en bedrog. De rechtbank kent Vredeseilanden de gevorderde 1 euro morele schadevergoeding toe.

"Vertrekken om geld te verdienen". Onder dat motto zoeken veel mannen uit de Ecuadoraanse Andes hun geluk in steden tot in de VS. En de vrouwen die achterblijven? Die willen zelf een inkomen hebben en niet afhankelijk zijn van het geld dat hun mannen sturen.

Vredeseilanden organiseerde samen met de Coalitie tegen de Honger en parlementsleden Patrick Moriau en Xavier-Francois De Donnea op 23 februari een hoorzitting in het federale parlement.

Voor het oplossen van de voedselcrisis volstaan geen korte termijn oplossingen zoals voorgesteld door de Wereldbank en de G20. Enkel een politieke keuze voor een meer duurzaam landbouwmodel biedt soelaas op lange termijn.

Op 22 februari werd in Brussel het advies van de procureur des konings voorgelezen in de rechtzaak die Vredeseilanden aanspande tegen Thierry Debels en zijn uitgever.

Het was een toevallige kennismaking. Vredeseilanden organiseerde in 2008 een conferentie over de grensmarkt in Tenkodogo. Eén van de aanwezigen was een vertegenwoordiger van een boerenorganisatie uit Boulgou, Burkina Faso. Ze hadden een federatie van boeren die allemaal niébé telen, een bonensoort die bij de mensen in de streek erg in de smaak valt.

Op donderdag 3 februari werd in het Europees Parlement in Brussel een conferentie gehouden over de toekomst van onze boerderijen en ons voedsel. Vredeseilanden was een van de trekkers van deze zeer geslaagde conferentie. Verschillende topsprekers kwamen aan bod; zij bespraken hun visie op het heden en de toekomst.

Van 25 tot 27 januari 2011 is in het Internationale Conferentiecenter in Bamako, Mali, de Oprichtingsvergadering gehouden van de CRCOPR (l'Assemblée Générale Constitutive du Cadre Régionale de Concertation des Organisation des Productuers de Riz) over het thema: "mobilisatie en coördinatie van de familiebedrijven met als doel een volledige bijdrage tot de rijstcultuur te verzekeren en de uitdagingen van de voedselsoevereiniteit en de duurzame economische groei in West-Afrika aan te pakken."

In Casamance, Senegal, zijn enkele boeren met veel moed opnieuw begonnen met het verbouwen van fonio, een gierstvariëteit. Zij willen zich niet langer beperken tot productie voor eigen verbruik van dit arbeidsintensieve gewas, maar willen ook een deel van hun oogst verkopen. Stap voor stap bouwen ze een nieuw bedrijf uit.

Kentucky Fried Chicken heeft verschillende vestigingen over de hele wereld, ook in Indonesië. Dankzij een partnerschap tussen boeren en opkoopbedrijven wordt in drie vestigingen in Solo, op Midden-Java, biologische rijst geserveerd uit het aangrenzend district Boyolali. Het marktpotentieel voor organische rijst is enorm. De rijst van de boeren in Boyolali wordt inmiddels verkocht aan meerdere distributeurs, zoals de supermarktketen Carrefour.

Tunesië, Egypte en Algerije kraken momenteel onder de sociale onrust. Een cocktail van onvrede met een autoritair regime, torenhoge werkloosheidscijfers en piekende voedselprijzen drijft de stedelijke bevolking tot driest protest. Het is slechts een voorbode, want in 2011 is de voedselcrisis en de daarmee gepaarde onrust terug van nooit helemaal weggeweest.

Voor het eerst zijn boerenleiders uit 9 van de 11 provincies van Congo samengekomen. De opbouw van een nationale boerenorganisatie vordert gestaag maar zeker. "Carrefour paysan”, zo heet deze ontmoeting. Uit alle windstreken zijn vertegenwoordigers van boerenorganisaties afgezakt naar Kinshasa dat van 28 november tot 1 december een boerenkruispunt is geworden.

Vorig jaar vertelden we in de Vredeseilanden campagne over de bananenboeren van Aprovag in Senegal. Hun velden liggen dichtbij de Gambia rivier. Het heeft de laatste tijd heel hard geregend en die rivier en een zijrivier zijn buiten hun oevers getreden. Ongeveer 271 hectares bananenplantages in Tambacounda zijn overstroomd.

Vredeseilanden ontving afgelopen weekend de prijs voor Briljantste Mislukking in de Ontwikkelingssamenwerking tijdens een officiële uitreiking in Amsterdam. De award beloont organisaties die mislukkingen openlijk delen en vertellen hoe ze deze ombogen tot een succes, zodat andere organisaties eruit kunnen leren. In haar inzending beschreef Vredeseilanden hoe een vernuftig kredietsysteem van een boerencoöperatieve in Congo tot stand kwam... dankzij twee mislukte tussenstappen.

Vanaf september 2010 vindt u pakjes Max Havelaar gelabelde rijst van twee boerenorganisaties uit Benin in de Colruyt, Okay en Spar supermarkten. Dat is het resultaat van een samenwerking tussen Vredeseilanden, Groep Colruyt en rijstimporteur Boost Nutrition. Samen ondersteunden ze rijstboeren en -boerinnen in Benin om de kwaliteit van de rijst te verbeteren en zo hun inkomen te verhogen. Maar vooral grijpen ze dit concreet project om van elkaar te leren.

Sire, Wanneer stonden Congo en België nog eens positief samen op de internationale scène? Op een WK voetbal? Dat zou dan heel lang geleden moeten zijn. Niet getreurd, Sire. Deze week ligt er een schitterende gelegenheid in Kinshasa om echt te scoren. En we hebben het nodig. Want ondertussen staat België 59e op de FIFA-wereldranglijst en DR Congo op de voorlaatste plaats van de wereldarmoedelijst…

Het verhaal van kleinvee in Oost-Congo is even triest als bekend: gewapende groepen vallen regelmatig dorpen binnen, plunderen de huizen en roven de kippen, konijnen en geiten. Ook de soldaten van het Congolees leger, die amper betaald worden, krijgen het advies van hun chefs om “te eten bij de burgerbevolking”. Zo verloren de mensen hun spaarpotje. Want dat is kleinvee: het schoolgeld wordt ermee betaald, een doktersbezoek, de aankoop van een fiets. De laatste jaren is de situatie in het noorden van Noord-Kivu redelijk stabiel. Drie van onze partnerorganisaties besloten daarom samen te werken om de kleinveestapel weer op peil te brengen. Niet met de bedoeling om industriële kippenkwekerijen op te zetten (zeker geen legbatterijen), maar ervoor te zorgen dat boerenfamilies naast hun gewassen op het veld ook opnieuw wat kleinvee kunnen kweken om zelf op te eten en te verkopen.