Nieuws & Inzichten

De komende twee jaar organiseren Belgische ngo's in totaal 26 workshops voor boerenleiders in vijf provincies van Congo. Initiatiefnemer is AgriCongo, een coalitie van acht organisaties die samen met lokale partners bouwen aan de versterking van de familiale landbouw in Congo. Zeven op de tien Congolezen zijn voor hun dagelijkse overlevingsstrijd afhankelijk van de familiale landbouw.

Ontwikkelingshulp is slecht. Korten die handel! Ngo’s deugen niet. Pak hun financiering af! Bedrijven zijn engelen, de markt lost alles op en overheden zijn de hinderpaal. Of juist omgekeerd - kies maar. Ziedaar: de simplismen waarmee door de jaren het debat over ontwikkelingssamenwerking wordt gevoerd. Ook Derk-Jan Eppink weerstaat in zijn column in De Morgen niet aan de drang om de eigen vooroordelen te bevestigen. Het is menselijk, maar we schieten er geen meter mee op. Nochtans raakt hij essentiële punten aan.

“Zowel hoge als lage voedselprijzen kennen winnaars en verliezers”, stelt professor Johan Swinnen in een artikel dat ondermeer in het vakblad Science verscheen. Ontwikkelingsorganisaties zijn volgens hem niet consequent. Bij lage prijzen bepleiten ze het lot van de boeren, bij hoge prijzen bepleiten ze het lot van de arme stadsbevolking die geen eten meer kan kopen. Waar staat Vredeseilanden in deze discussie? Enkele kanttekeningen...

Na een aantal grote voedselschandalen is het thema voedselveiligheid in Vietnam de laatste tien jaar uitgegroeid tot een belangrijk thema. Meer en meer consumenten zijn zich bewust van de negatieve effecten van pesticiden. De vraag naar veilig voedsel groeit dan ook snel. De overheid is zich bewust van deze uitdagingen en vaardigde twee nieuwe wetten uit in 2011: de wet op de Consumentenrechten en de wet op Voedsel & Veiligheid. Maar om het vertrouwen van de consument te winnen, is er meer nodig.

Wist je dat 75% van de groenten op de Vietnamese markt de toegestane chemische residuen overschrijden? Pesticides - vaak van slechte kwaliteit en verkocht op de zwarte markt - worden kwistig rondgesproeid. Geen wonder dat voedselveiligheid een van de grootste uitdagingen is in Vietnam. Enkele sterke partners van Vredeseilanden tonen consumenten de weg naar veilige groenten.

De grote groene boodschap zijn we moe. Maar onder de oppervlakte gebeurt er meer dan ooit rond duurzaamheid, stelt Barbara Debusschere vast in De Morgen van 1 maart 2012. Ze brengt een stille onderstroom in beeld. Een beweging die los van hypes en crisissen voort boert, vorm geeft aan “oprechte eco” en daarbij niet wacht op de overheid. Rest de vraag: hoe brengen we al die initiatieven meer naar de oppervlakte, zodat ze de voorzet worden voor een fundamentele verschuiving naar een duurzame samenleving?

“Heb je al eens met een Afrikaanse boerenfamilie gepraat? Dan weet je dat hun land heilig is. Het is de basis van hun bestaan, het verbindt hen met hun voorouders, en ze zullen het niet gauw afgeven of verkopen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat grond de basis is van heel wat conflicten. En sinds een aantal jaar hebben we er een nieuw probleem bij: de opmars van biobrandstoffen. ”

De Nica’s zijn gek op “gallo pinto”, een gerecht waarin bonen en rijst door elkaar vermengd worden. Ze kunnen er kilo’s van eten, ‘s morgens, ‘s middags en ‘s avonds. En de lijn? Tja… Bonen zijn dagelijkse kost op het platteland en in de stad. Een goede reden voor Vredeseilanden om producenten van bonen te steunen.

Gastronomie is hot in Peru. Op Mistura, de gastronomische hoogmis van Latijns-Amerika, ondersteunt Vredeseilanden de kleine bio-boeren om ervoor te zorgen dat de Peruaanse chef-koks en consumenten hun producten gebruiken in de keuken.

Ontwikkelingssamenwerking doet niet wat we ervan verwachten, zo stellen verschillende auteurs de laatste jaren vast. De armoede in de wereld lijkt nog altijd uitzichtloos groot en de Westerse hulp heeft zelfs tot welgedocumenteerde perversiteiten geleid. Hoe is het zover kunnen komen? En heeft het wel zin om voort te boeren met die hulp? Vredeseilanden probeert antwoorden te geven en geeft haar visie op waar het met ontwikkelingssamenwerking naartoe moet.

Op 27 december 2011 stierf Bob Hendrickx in Herent. Een pionier uit de ontwikkelingssector is niet meer. Bob was wegbereider voor de fusie tussen Vredeseilanden en Coopibo. Hij stond voor kwaliteit en waarden, voor durf en verandering, voor participatieve economie en vooral voor het binnenbrengen van nieuwe visies in de ontwikkelingssamenwerking.

MO.be lanceert Ontwikkeling 3.0 om het gesprek over de toekomst van hulp, ontwikkelingssamenwerking en internationale solidariteit te stimuleren.

Al tien jaar proberen landen een nieuw vrijhandelsakkoord te sluiten binnen de WTO, de zogenaamde Doha Ontwikkelingsagenda. De onderhandelingen zitten duidelijk in het slop, en de achtste ministeriële vergadering (die op 15-17 december in Genève plaats vindt) zal daar niets aan veranderen. Het beoogde resultaat van de Doha-onderhandelingen blijft uit omdat de sleutel tot ontwikkeling niet eens op tafel ligt: bescherming van landbouw en voedselzekerheid.

The New Food Frontier is, in een eerste fase, een netwerk van 50 denkers en doeners rond duurzame landbouw en voeding. U vindt ons op het veld en aan tafel, in landbouw-, tuinbouw- en voedingsbedrijven, in onderzoeksgroepen, aan universiteiten, bij overheidsagentschappen, belangengroepen en straks op nog veel meer plekken. We zoeken wegen naar een duurzamer landbouw- en voedingssysteem.

Donderdag 24 november werd de Award for Best Belgian Sustainability Report 2011 toegekend door het Instituut van de Bedrijfsrevisoren, Business & Society Belgium en KAURI. In de categorie “Andere organisaties” werd Vredeseilanden gelauwerd als finalist. Opnieuw & Co, een sociaal tewerkstellingsbedrijf, werd eerste in deze categorie.

Naar aanleiding van de zware regenval afgelopen maand in Midden Amerika, besloot Vredeseilanden extra hulp te verlenen aan de getroffen boeren in Honduras. Vredeseilanden ondersteunt de noodhulp-actie van de organisatie CDH (Centro de Desarrollo Humano) met een bijdrage van 5000 euro. Concreet gaat het om een levering van voedsel en medicijnen aan de zwaarst getroffen regio's van het land, nl. de zuidelijke provincies El Triunfo, Namasigue en San Lorenzo.

De productie van wat we eten, heeft een grote impact op het leefmilieu. 30% van onze totale ecologische voetafdruk wordt namelijk bepaald door voeding. En 39% van de voedingsmarkt wordt vertegenwoordigd door de 'out of home' markt. Een niet te verwaarlozen sector en dus ook de reden waarom Vredeseilanden inzet op' Duurzame grootkeukens en catering'. Enkele bevindingen na anderhalf jaar werken...

Onder deze titel organiseerde Vredeseilanden, samen met de Coalitie tegen de Honger, een ronde tafel in het federale parlement. Diverse stakeholders – private actoren, ngo’s, academici, parlementsleden, ambtenaren,… - zaten rond de tafel om samen na te denken hoe het bedrijfsleven en familiale landbouw uit het Zuiden elkaar kunnen versterken.

In deze Week van de Fair Trade pakken biologisch groothandelaar Biosano en de Coöperatie Biomelk Vlaanderen uit met een primeur: eerlijke biomelk. BIONIDO garandeert de Belgische boer een eerlijke prijs voor zijn biomelk. Vredeseilanden ontwikkelde het lastenboek voor Bionido, waarin de criteria worden beschreven waaraan de Bionido-producten voldoen.

De waterkrachtcentrale van de boerenorganisatie Coocenki, in Noord-Kivu, is bijna af. Binnenkort zal deze centrale de nodige energie leveren om de maïsmaalderij te laten draaien. Maar tijdens de laatste werkdagen wou het weer even niet mee. Net als in België wordt de streek geteisterd door regenvlagen en onweersbuien.

In Senegal werken de boeren en boerinnen van de organisatie APROVAG hard aan de kwaliteitsverbetering van hun bananen. Eind augustus trok een delegatie uit Senegal op studiereis naar Peru, om te kijken hoe de bananenboeren er hun problemen overwonnen en van de Peruaanse banaan een internationaal gegeerd product maakten.

In 2000 werd FAPECAFES opgericht, een koffiefederatie in het Zuiden van Ecuador. In korte tijd bracht Fapecafes 1.500 boeren samen uit 3 provincies om jaarlijks 500 ton koffie te commercialiseren naar Europa en de Verenigde Staten. Maar om het hoofd te bieden aan tegenvallende oogsten of lage marktprijzen, was dit niet genoeg. Daarom keken we samen met een Franse fairtrade-importeur, Ethiquable, naar andere producten om het risico te spreiden en het inkomen van de boeren te garanderen.

In 2000 werd FAPECAFES opgericht, een koffiefederatie in het Zuiden van Ecuador. In korte tijd bracht Fapecafes 1.500 boeren samen uit 3 provincies om jaarlijks 500 ton koffie te commercialiseren naar Europa en de Verenigde Staten. Maar om het hoofd te bieden aan tegenvallende oogsten of lage marktprijzen, was dit niet genoeg. Daarom keken we samen met een Franse fairtrade-importeur, Ethiquable, naar andere producten om het risico te spreiden en het inkomen van de boeren te garanderen.

In de Hoorn van Afrika is er hongersnood. Hoe is de situatie in Oeganda? Vooral in het noorden en nu op sommige plaatsen in het oosten van Oeganda lijden al meer dan een miljoen mensen honger, ook al is de situatie er niet zo acuut als in de buurlanden.

Teopista Akoyi vierde een paar dagen geleden haar 47ste verjaardag. 10 jaar geleden verhuisde ze van Oeganda naar België/Sint-Agatha-Rode om in het Vredeseilandenhuis in Leuven te komen werken. Ze coördineert nu de activiteiten van onze partnerorganisaties in Oost-Afrika en Congo. Hoe kijkt zij naar de hongercrisis in de hoorn van Afrika, die ook haar geboorteland hard treft?

De hoorn van Afrika gaat gebukt onder de ergste hongercrisis sinds 60 jaar, al 11 miljoen mensen worden getroffen. De situatie in Ethiopië, Kenia en Somalië is acuut. De Oegandese overheid verkocht al voedsel aan Somalië en Ethiopië om ter hulp te komen, maar Oeganda kreunt zelf iedere dag meer onder de droogte. In Karamoja, een regio in het noordoosten, verkeren al meer dan 1.200.000 mensen in hongersnood, en de crisis rukt verder op.

De Hondurese president Porfirio Lobo zelf was speciaal naar de plechtigheid gekomen om de prijs voor het beste exportbedrijf in zijn land te overhandigen aan de mensen van CREPAIMASUL. Hun voorzitster, María Cristina Palma, was verrast en dankbaar voor de erkenning die ze kregen voor hun bedrijf dat cashewnoten verwerkt en exporteert naar de VS.

Meer dan 65 procent van de Congolezen woont op het platteland. Deze bevolkingsgroep is volledig aangewezen op familiale landbouw. Toch erkennen beleidsmakers binnen en buiten Congo de gezinslandbouw niet als een motor voor duurzame ontwikkeling. De Alliantie Agricongo heeft hen donderdag tijdens een conferentie in de Senaat opgeroepen om de essentiële rol van familiale boeren in het Congolese ontwikkelingsvraagstuk eindelijk te erkennen.

Wat staat er op het dagelijks menu van de Indonesiërs? Rijst. ’s Morgens, ’s middags en ’s avonds. Rijst is dan ook een basisgewas voor de boeren in Indonesië. Zoals in Boyolali, Java. Hier in de hooglanden kweken de boeren biologische rijst om zelf te eten en om te verkopen. Maar er zijn heel wat uitdagingen. Zoals een beperkte toegang tot de markt en een beperkte beschikbaarheid van biologische rijst.

"Wij verkopen bonen, maïs, aardappelen, rijst en andere producten van meer dan 8.000 boerenfamilies", vertelt de directeur van Coocenki. "Vorig jaar bouwden we een maalderij. De drie pelmachines en vier molens malen tot 30 ton maïs per dag. Maar nu draaien we nog op generatoren, die liters dure diesel slurpen. Dat maakt concurreren met ingevoerd maïsmeel bijna onmogelijk. Met steun van het Belgische bedrijf Livios bouwen we nu een waterkrachtcentrale."