Nieuws & Inzichten

Vredeseilanden daagde eind 2012 leerlingen van het secundair onderwijs uit om een antwoord te zoeken op de vraag van 9 miljard. Wat moet er volgens hen gebeuren om in 2050 een wereld met 9 miljard mensen te voeden? De leerlingen van klas 5D van de Scholengroep Voorzienigheid Diest werden door de jury tot winnaar gekroond en mochten hun paper op 24 mei gaan voorstellen aan Minister van Ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille.

Dinsdag werden de ggo-aardappelen op het proefveld in Wetteren gerooid. Velen kijken nu reikhalzend uit naar de eerste resultaten. Maar of de veldproeven met ggo-aardappelen of andere teelten slagen of niet: hun toepassing binnen het huidige voedselsysteem vormt geen fundamentele oplossing voor de problemen waarmee landbouw geconfronteerd wordt - en al zeker niet voor het hongerprobleem.

Vredeseilanden en UGAN hadden van bij de start een duidelijk doel voor ogen: de sesamzaadjes van de boeren verzamelen en zo grote hoeveelheden sesamzaadjes of sesamolie op de markt brengen aan een veel betere prijs. Ondertussen staan de 3700 leden van UGAN al een stuk sterker op de markt. Het resultaat van een heel aantal zaken die de afgelopen jaren aangepakt werden.

Ondernemende boerenorganisaties moeten snel en flexibel inspelen op veranderingen en opportuniteiten. Daarom besloot de Algemene Vergadering in juni 2011 het al jaren bestaande “innovatiefonds” een nieuwe invulling te geven en hieraan jaarlijks 200.000 euro te spenderen. Hoe staat het daarmee?

Collega Ivan Godfroid nam acht Congolese koffieboeren mee naar Oeganda om er te gaan leren van de ervaringen van hun Oegandese collega’s. Een reis vol verrassingen en sterke leerpunten.

Woensdag 13 maart ligt het nieuwe voorstel voor het Gemeenschappelijk landbouwbeleid ter stemming in het Europees Parlement. NGO’s waarschuwen dat het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid een aantal praktijken verderzet die negatief uitdraaien voor ontwikkelingslanden.

Dit academiejaar loopt het eerste deel van een uniek parallel traject: duurzame catering in Vlaamse onderwijsinstellingen, mede ondersteund door de Koning Boudewijnstichting. Vredeseilanden selecteerde in de drie grootste studentensteden een Hogeschool of Universiteit voor een verduurzamingsproces in de studentenrestaurants of cafetaria.

De banaan Nicaragua veroverd en zorgt ze voor voedselzekerheid en tewerkstelling. Er is maar één probleem: de vraag is groter dan het aanbod. Daarom wordt een deel van de ‘plátanos’ ingevoerd, vooral uit Guatemala. Maar als we de bananenproducenten in Nicaragua ondersteunen, kunnen ze zelf aan de vraag voldoen en tegelijk hun inkomen verbeteren.

80% van de kaneel (of cassia) die wereldwijd geconsumeerd wordt, komt uit het Kerinci district in West-Sumatra, Indonesië. Toch wordt die kaneel op dit moment niet in Kerinci zelf verwerkt. De ruwe grondstof wordt doorverkocht aan handelaars in andere districten die het op hun beurt doorverkopen om te verwerken in de hoofdstad Jakarta, Europa of de VS.

Van Mohamed Ali en Jacques Chirac tot de achterachterneef van Leopold II, velen hebben in deze donkere dagen tussen kerst en nieuw hun verontwaardiging uitgesproken over wat er zich afspeelt in Oost-Congo. Waar dit vooral toe bijdraagt is dat het lijkt alsof er geen oplossing voor de Congolese problemen bestaat. Niets is echter minder waar.

‘Geen GSM-signaal, geen computer en geen electriciteit’, had Novia ons licht geamuseerd gewaarschuwd. Vanuit Polman bereiken we het dorp na een nachtelijke rit langs hobbelige wegen, benieuwd naar ons eerste gastgezin in de cacaoplantages. De verwelkoming is warm, het onthaal erg gastvrij. Ook de haan en de kippen laten de hele nacht horen hoe blij ze zijn met onze komst. We worden wakker in een dorp dat bruist van activiteiten. En al vroeg in de morgen lijkt iedereen in huis in de weer om ons een fantastisch ontbijt voor te schotelen.

Overal op het Senegalese platteland klinkt het: “Produceer betere sesam! Verdubbel je productie!” Maar wie houdt zich bezig met de consumenten? Vredeseilanden organiseerde een Dag van de Sesam.

Op 4 oktober lanceert de Universiteit Antwerpen Donderdag Veggiedag, een campagne van EVA vzw, in haar campusrestaurants. Het is de eerste stap in een samenwerking met Vredeseilanden om de grootkeuken van de universiteit duurzamer te maken.

In 2009 sloegen Vredeseilanden en Zuiddag de handen in elkaar om in drie middelbare scholen in Oeganda "Youth Farms" op te richten. Een groot deel van de kinderen zal er immers in de landbouw terecht komen. Op de jongerenboerderijen kunnen plattelandskinderen basisvaardigheden rond landbouw opdoen die ze meteen thuis al kunnen gebruiken. Ondanks de vele moeilijkheden en obstakels die het project moest overwinnen, groeiden er twee sterke landbouwclubs die gedragen worden door de leerlingen. Een verslag van de voorbije jaren...

In september 2010 belandde de allereerste fairtraderijst uit de Collines van Benin in België. Twee jaar later ligt een nieuwe lading in de rekken van de Colruyt, Spar en Okay winkels. Wat hebben de boerenorganisaties in de tussentijd bijgeleerd? En wat staat er nog te gebeuren?

Elke dag stapt de 64-jarige Doña Tina in de broeierige hitte van Zuid-Honduras twee uur naar haar werk, en later twee uur terug naar huis. Ook in haar leven heeft Doña Tina een lange weg afgelegd: ze komt van ver. Als kind stond ze rond één uur 's nachts op want ze werkte om de school te kunnen bekostigen. Nu is ze voorzitster van een bloeiende cashewnotencoöperatieve. Journaliste Frauke Decoodt ging haar opzoeken.

Dinsdag 21 augustus 2012 stierf Rob Adriaensen in het Heilig Hartziekenhuis van Leuven aan de gevolgen van slokdarmkanker. Rob was 20 jaar professioneel actief bij COOPIBO (dat in 1997 fuseerde met Vredeseilanden) en daarna nog eens zo lang bij 11.11.11. Na de werkuren zette hij dat engagement, zijn onbreekbaar geloof in een betere wereld, voort in tal van verenigingen. Rob leidde vanuit de achtergrond ontelbare initiatieven waarvan de invloed nog lang zal doorwerken in onze Noord-Zuidbeweging.

Als we niet oppassen, komt er een nieuwe wereldwijde voedselcrisis. Dat zegt de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties. Voedselprijzen kunnen tot 50% stijgen. Saartje Boutsen, beleidsmedewerkster bij Vredeseilanden, was te gast bij Radio 1 voor een gesprek over de oorzaken achter de voedselcrisis en mogelijke oplossingen.

Voor haar stage trok Chiara Simonelli twee maanden naar Peru. Ze verbleef er bij de koffieboeren van Satipo, Perene en Pangoa die meedoen met het jongerenproject "Relevo Generacional". Het project wil de generatieopvolging binnen de coöperatieven aanpakken.

Vandaag is het proces ingeleid tegen 11 mensen die in mei vorig jaar deelnamen aan de actie tegen de veldproef met GGO-aardappelen in Wetteren. Vredeseilanden vindt de reactie tegen de actievoerders buiten proportie. We vragen ook dat de Vlaamse overheid haar investeringen in landbouwtechnologie evenwichtiger verdeelt. Het grote potentieel van agro-ecologische landbouw dreigt aan ons voorbij te gaan.

“De voorstellen voor de hervorming van het Gemeenschappelijk Europees Landbouwbeleid (GLB), die momenteel door de Europese instellingen besproken worden, schieten op twee essentiële punten tekort”, vinden Vredeseilanden, Natuurpunt, Wervel, Oxfam en Bond Beter Leefmilieu. “De beleidsvoorstellen garanderen geen eerlijke prijzen voor landbouwers. Bovendien geven ze geen structureel antwoord op de grote uitdagingen van de toekomst: de stijgende vraag naar voedsel, brandstof en energie, de klimaatsverandering en de achteruitgang van ecosystemen.”De NGO’s rekenen op de Europarlementsleden en minister van Landbouw Kris Peeters om voluit te kiezen voor een duurzame toekomst voor de landbouw.

De komende twee jaar organiseren Belgische ngo's in totaal 26 workshops voor boerenleiders in vijf provincies van Congo. Initiatiefnemer is AgriCongo, een coalitie van acht organisaties die samen met lokale partners bouwen aan de versterking van de familiale landbouw in Congo. Zeven op de tien Congolezen zijn voor hun dagelijkse overlevingsstrijd afhankelijk van de familiale landbouw.

Ontwikkelingshulp is slecht. Korten die handel! Ngo’s deugen niet. Pak hun financiering af! Bedrijven zijn engelen, de markt lost alles op en overheden zijn de hinderpaal. Of juist omgekeerd - kies maar. Ziedaar: de simplismen waarmee door de jaren het debat over ontwikkelingssamenwerking wordt gevoerd. Ook Derk-Jan Eppink weerstaat in zijn column in De Morgen niet aan de drang om de eigen vooroordelen te bevestigen. Het is menselijk, maar we schieten er geen meter mee op. Nochtans raakt hij essentiële punten aan.

“Zowel hoge als lage voedselprijzen kennen winnaars en verliezers”, stelt professor Johan Swinnen in een artikel dat ondermeer in het vakblad Science verscheen. Ontwikkelingsorganisaties zijn volgens hem niet consequent. Bij lage prijzen bepleiten ze het lot van de boeren, bij hoge prijzen bepleiten ze het lot van de arme stadsbevolking die geen eten meer kan kopen. Waar staat Vredeseilanden in deze discussie? Enkele kanttekeningen...

Na een aantal grote voedselschandalen is het thema voedselveiligheid in Vietnam de laatste tien jaar uitgegroeid tot een belangrijk thema. Meer en meer consumenten zijn zich bewust van de negatieve effecten van pesticiden. De vraag naar veilig voedsel groeit dan ook snel. De overheid is zich bewust van deze uitdagingen en vaardigde twee nieuwe wetten uit in 2011: de wet op de Consumentenrechten en de wet op Voedsel & Veiligheid. Maar om het vertrouwen van de consument te winnen, is er meer nodig.

Wist je dat 75% van de groenten op de Vietnamese markt de toegestane chemische residuen overschrijden? Pesticides - vaak van slechte kwaliteit en verkocht op de zwarte markt - worden kwistig rondgesproeid. Geen wonder dat voedselveiligheid een van de grootste uitdagingen is in Vietnam. Enkele sterke partners van Vredeseilanden tonen consumenten de weg naar veilige groenten.

De grote groene boodschap zijn we moe. Maar onder de oppervlakte gebeurt er meer dan ooit rond duurzaamheid, stelt Barbara Debusschere vast in De Morgen van 1 maart 2012. Ze brengt een stille onderstroom in beeld. Een beweging die los van hypes en crisissen voort boert, vorm geeft aan “oprechte eco” en daarbij niet wacht op de overheid. Rest de vraag: hoe brengen we al die initiatieven meer naar de oppervlakte, zodat ze de voorzet worden voor een fundamentele verschuiving naar een duurzame samenleving?

“Heb je al eens met een Afrikaanse boerenfamilie gepraat? Dan weet je dat hun land heilig is. Het is de basis van hun bestaan, het verbindt hen met hun voorouders, en ze zullen het niet gauw afgeven of verkopen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat grond de basis is van heel wat conflicten. En sinds een aantal jaar hebben we er een nieuw probleem bij: de opmars van biobrandstoffen. ”

De Nica’s zijn gek op “gallo pinto”, een gerecht waarin bonen en rijst door elkaar vermengd worden. Ze kunnen er kilo’s van eten, ‘s morgens, ‘s middags en ‘s avonds. En de lijn? Tja… Bonen zijn dagelijkse kost op het platteland en in de stad. Een goede reden voor Vredeseilanden om producenten van bonen te steunen.

Gastronomie is hot in Peru. Op Mistura, de gastronomische hoogmis van Latijns-Amerika, ondersteunt Vredeseilanden de kleine bio-boeren om ervoor te zorgen dat de Peruaanse chef-koks en consumenten hun producten gebruiken in de keuken.