Nieuws & Inzichten

“Aspergeboer krijgt meer dan wat consument betaalt”, kopt De Standaard vandaag. Op het eerste zicht goed nieuws. Voor de aspergeboer die zijn hart en ziel legt in dit arbeidsintensieve product, en voor mij als consument die straks lekker goedkoop asperges op Vlaamse wijze kan klaarmaken. Enkel de supermarkt is de pineut, want die moet verkopen met verlies.

Vorige week konden we in De Standaard negen keer een voorzet lezen om een shift te maken op cruciale domeinen in onze samenleving. Negen mensen gingen op zoek naar ideeën om los te komen van denkpatronen van de voorbije eeuw. Onze collega Gert Engelen voegt daar nog eentje aan toe: hoe maken we de shift naar een meer duurzaam landbouw- en voedingssysteem?

In Peru ondersteunt Vredeseilanden een koffiecoöperatie in Sapito. Doel: de jongeren in het Amazonebied kansen geven om door te groeien tot straffe landbouwers. Gledy Sulca is een jonge Peruviaanse van 24 jaar. Ze vertelt ons over hoe ze haar eerste onderneming uit de grond stampte.

Op maandag 23 maart werd een groep jongeren van de organisatie van biologische cacao producenten van het canton Atacames (APROCA) uitgenodigd om het chocoladebedrijf Pacari te bezoeken in Quito, Ecuador.

Soms heeft een krant amper woorden nodig om een probleem scherp te stellen. “De boer heeft geen macht meer”, blokletterde de Standaard vrijdag 13 maart op pagina 12 boven een stuk over onleefbare inkomens van landbouwers. Wie geen zin had om bij het ontbijt een lang artikel te digesteren, kon de bladzijde omdraaien om de achterliggende oorzaak te ontdekken.

Het afgelopen jaar ging Vredeseilanden in gesprek met supermarkten, voedingsindustrie en boeren. We stelden vast dat duurzaam ondernemen wel degelijk op de agenda staat. Er bestaan al heel wat interessante initiatieven, maar deze worden voorlopig vooral ingevuld met milieu-inspanningen.

Digna Sánchez is penningmeester van het Jongerencomité van de Vereniging van Ecologische Koffietelers van Palanda en Chinchipe APECAP. Ze vertelt vol enthousiasme dat het comité reeds 140 leden telt en dat er steeds meer jongens en meisjes interesse tonen en lid worden van één van de basisgroepen. Naast haar werk voor het jongerencomité is Digna ook coördinator van zo’n basisgroep, het lokale jongerencomité van Irachi, dat 23 leden telt.

Van 12 tot 14 februari vond de twaalfde hoogmis van de Afrikaanse koffie plaats: elk jaar organiseert de Vereniging van Fijne Afrikaanse Koffies (AFCA) een conferentie en een expositie in een hoofdstad van één van de elf aangesloten landen. De Congolese koffie gooide er hoge ogen.

Nooit stond de landbouw- en voedingssector voor zulke grote uitdagingen als vandaag, maar tegelijk stond ook de leefbaarheid van de landbouwsector nooit zo zwaar onder druk. In het boek #SavetheFoodture: Duurzaamheidsambities bij Belgische supermarkten en voedingsindustrie en hun relatie met landbouwers, pleiten Gert Engelen en Saartje Boutsen van Vredeseilanden daarom voor nieuwe businessmodellen voor landbouw.

Vredeseilanden, Alterfin, de Koning Boudewijnstichting, Louvain Coopération, SIDI, Boerenbond en private investeerders richten samen Kampani op, een uniek investeringsfonds voor producentenorganisaties in het Zuiden. Andere organisaties, zoals Trias, zullen aansluiten. Met dit sociaal investeringsfonds willen de partners een antwoord bieden op één van de grootste obstakels voor vooruitgang van de landbouwsector in ontwikkelingslanden: het gebrek aan groeikapitaal. Dit initiatief is een primeur voor ons land.

Een overzicht van foto's en verhalen over het campagneweekend en de acties van onze vrijwilligers.

Het campagneweekend van Vredeseilanden loopt op zijn laatste benen. Het voorbije weekend engageerden 10.000 mensen zich om gadgets te verkopen of andere acties te organiseren voor Vredeseilanden. “Op basis van de eerste resultaten verwachten we zeker een stijging van de opbrengst ten opzichte van vorig jaar.

Een paar jaar geleden begon Vredeseilanden met het ondersteunen van organisaties van rijstboeren in het zuidoosten van Senegal. Hun plan: Senegal zelfvoorzienend maken op vlak van rijst, zodat de bevolking in de steden en dorpen geen nieuwe voedselcrisis meer moet doorstaan. Vorig jaar was dit ons campagneverhaal. Waar staan de rijstboeren een jaar later?

Nu nog op uw bord, straks in het museum. Met die slogan doen 10.000 vrijwilligers van Vredeseilanden ons dit weekend stilstaan bij de toekomst van ons voedsel. Want eten is niet zo evident als het lijkt. Chocolatier Dominique Persoone vormde daarom donderdag zijn winkel voor een dag om tot museum. Hij is het gezicht van de #savethefoodture-campagne van Vredeseilanden. “Samen redden we de toekomst van ons voedsel… en die van miljoenen boerenfamilies.”

Vredseilanden won dinsdag 2 december de Award for Best Sustainability Report in de categorie NGO. Met de Award beloont het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) ondernemingen en organisaties die bovenop hun financieel-economische gegevens ook op een transparante manier rapporteren over hun activiteiten inzake duurzame ontwikkeling.

Fair Trade Advocacy Office lanceerde op 18 november een nieuw rapport in het Europees Parlement: "Who's got the power? Tackling imbalances in agricultural supply chains."

Mars Inc. en Barry Callebaut verwachten tegen 2020 een cacaotekort van 1 miljoen ton. De uitdaging om dat tekort weg te werken, ligt volgens Vredeseilanden zeker niet alleen op technolgisch vlak. De kernvraag is: hoe houden we boeren in de stiel? Hoe zorgen we ervoor dat boeren een fatsoenlijk inkomen verdienen voor de cacao die ze telen?

Melba is specialiste voor het cacaoprogramma in Nicaragua en Honduras. Ze werkt nog maar net voor Vredeseilanden, maar de passie voor cacao zit er al veel langer in. Melba vertelt hoe haar werk eruit ziet en wat cacao betekent voor de Nicaraguanen.

Grootkeukens beschikken over een enorm potentieel om duurzame voeding mainstream te maken. Toch staan heel wat knelpunten dat in de weg, zo blijkt uit een nieuwe studie van Vredeseilanden. Beschikbaarheid en kostprijs van duurzame voedingsproducten vormen de belangrijkste knelpunten. De voorbije jaren begeleidde Vredeseilanden enkele grootkeukens om die problemen te overwinnen.

In de nacht voor Wereldvoedseldag hield het federale parlement een marathondebat over het nieuwe regeerakkoord. Maar ondanks de weinige uurtjes slaap, waren toch een aantal parlementsleden present voor de 'speeddating' die de Coalitie tegen de Honger organiseerde, om (nieuwe) parlementsleden te informeren en te sensibiliseren over de wereldwijde landbouw- en voedseluitdagingen.

1/3 van al ons voedsel wereldwijd gaat verloren. Hier in Europa gooien consumenten veel eten in de vuilnisbak, maar in het Zuiden ligt het zwaartepunt vooral aan het begin van de landbouwketen. Slechte opslag en gebrekkig transport van voedsel zijn de voornaamste oorzaken. De enorme hoeveelheid voedsel dat verloren gaat, heeft bovendien een rechtstreekse invloed op de inkomens en voedselzekerheid van boeren.

De Colruyt Group opent binnenkort in een vierkantshoeve in Overijse zijn eerste 'Cru’, een winkelconcept waarbij gestreefd wordt naar de hoogste kwaliteit en waar ‘beleving en authenticiteit’ centraal staan. De producten komen in de eerste plaats van eigen bodem en zijn in het algemeen duurder geprijsd. Boeren worden geen leveranciers maar partners genoemd. Met dit concept wil Colruyt een antwoord bieden op de prijzenoorlog in de sector, waarbij de laagste prijs het ultieme keuze-argument blijft voor de klant.

Op 1 oktober ging de Week van de Fair Trade van start. We trappen tegelijk ook My Fair Baby af, een nieuw project dat jonge ouders tips geeft voor duurzame keuzes rond geboortekaartjes, doopsuiker, verzorging, voeding, kleding, kamerinrichting, mobiliteit en speelgoed voor hun kleine spruit. Netwerk Bewust Verbruiken, De Gezinsbond, Fairtrade Belgium en Vredeseilanden slaan hiervoor de handen in elkaar. Blogster en toekomstige mama Mme Zsazsa is fiere meter.

Jaarlijks wordt ongeveer 3,5 miljoen ton cacao geproduceerd. Tegen 2020 zou er jaarlijks 4.5 miljoen ton nodig zijn. Verschillende chocoladebedrijven worden stilaan wakker en waarschuwen voor een wereldwijd tekort van één miljoen ton tegen 2020. Ze realiseren zich dat een behoorlijk inkomen en technische ondersteuning voor de boeren nodig is om de cacaoproductie te verzekeren. Boeren die meer kwaliteitsvolle cacao kunnen leveren? Dan zijn er eerst investeringen nodig.

Onze collega Ivan Godfroid herinnert zich nog goed hoe de adviezen klonken toen we binnen Vredeseilanden aan het onderzoeken waren of we de komende jaren de koffieketen in Oost-Congo zouden ondersteunen of niet. 'Onbegonnen werk! Zo rot als wat, die sector! Puur tijdverlies, want alle inspanningen worden teniet gedaan door de gieren aan de grens. Het zakenklimaat in Congo is van de slechtste van de planeet en jullie willen investeren in de koffiesector? Een beetje masochistisch aangelegd, of wat?'

Naar aanleiding van de Panoramareportage "de prijs van goedkoop eten" over de macht van supermarkten, schreef collega Jelle Goossens deze biecht neer.

niet alleen individuele boeren en boerinnen hebben leningen nodig om investeringen te kunnen doen, ook voor commerciële boerenorganisaties is krediet vaak het grootste pijnpunt. In Indonesië zetten ze een grote stap: de vertegenwoordiger van Vredeseilanden ondertekende recent een overeenkomst met de bank van East Nusa Tenggara.

In het droge noordoosten van Tanzania, niet ver van de beroemde Kilimanjaro berg, veranderde het leven van de Masaï de afgelopen jaren drastisch. Koeien en geiten zijn de trots van dit herdersvolk. Hun veestapel levert melk, vlees en weerspiegelt hun rijkdom en sociale status. Maar door de extreme droogte die de regio de laatste jaren teistert, en de enorme bevolkingsdruk, schakelen veel Masaï over naar agro-pastoralisme, waarbij ze veeteelt combineren met landbouw.

Op 13 mei 2014 bracht Vredeseilanden enkele contractcateraars samen rond tafel. Contractcateraars baten de grootkeuken uit bij bedrijven of organisaties. Gespreksonderwerp: Hoe kunnen contractcateraars bijdragen tot betere duurzaamheidsprestaties in de sociale catering?

Op 10 juni 2014 trokken we met collega's van Vredeseilanden naar Herent om te ontdekken hoe een van de eerste FairTradeGemeenten ook na tien jaar nog steeds bruist van dynamiek. Het kader van FairTradeGemeente brengt in Herent geëngageerde burgers, boeren, politici en ondernemers samen om zorgzamer en duurzamer met voedsel en landbouw om te springen. Met resultaat. Jan Wyckaert schreef dit verslag neer.