Nieuws & Inzichten

Het Senegalese dagblad Le Soleil kopte op 24 augustus 2008: “De producenten van bananen in Tambacounda hebben dit jaar enorme moeilijkheden gehad om hun bananen verkocht te krijgen. 30 ton bananen is verloren gegaan. Rot geworden omdat de bananen in slechte omstandigheden waren gestockeerd en niet verwerkt konden worden. Nochtans was de productie dit jaar uitzonderlijk hoog. Een ander probleem is dat de producenten nog altijd op de betaling van 60 miljoen CFA (ongeveer 91.500euro!) wachten die de opkopers tot nu toe niet betaald hebben.”

"Dit verhaal, zoals vele andere verhalen over mensen die bondgenoten zoeken, begint op een ogenblik van crisis. Op een keer vertelde een echte verhalenverteller me de geschiedenis van een monnik die bij een huis aankwam waar een arme boerenfamilie woonde. ’s Nachts duwde de monnik de enige koe van de boeren in de afgrond. De volgende morgen nam de monnik afscheid met een grote glimlach om zijn mond. Een glimlach… omdat hij wist dat boeren op een moment van crisis altijd creatieve oplossingen weten te bedenken." (Verónica Andino, Vredeseilanden Ecuador)

US Aid -  het Amerikaans agentschap voor ontwikkelingssamenwerking - toont interesse in de Belgische inspanningen voor lokale aankopen door het Wereldvoedselprogramma. Het vroeg hierover meer informatie aan de Belgische Ontwikkelingssamenwerking en Vredeseilanden. Op vraag van het Amerikaans Congres maakt US Aid nu een rapport om te  bekijken of het positief is dat de VS zich hierin lanceert.

De sympathieke en recht voor de raapse Muhammed Nur Uddin is secretaris-generaal van API, een nationale boerenorganisatie. Zijn grootmoeder was boerin en zelf verdiepte hij zich in de theoretische en praktische kant van de boerenstiel, alvorens de tweede man te worden van API.
De boerenvereniging API is een Vredeseilanden-partner die zich onder andere bezighoudt met de landhervorming, de herverdeling van de gronden waar vooral de armste boeren met weinig of geen land wel bij varen.

<

p>Journalist Jan Bosteels was in de zomer van 2008 op bezoek in Indonesië. Hij belandde o.a. in het dorp Dinglo. "Jarenlang vergiftigden de boeren van Dinglo zichzelf, hun omgeving en de consument met chloorgebleekte pesticiderijst. Nu ze biorijst kweken, zijn ze zelf gezonder en welvarender en hun klanten tevredener."</p

In maart 2008 trok Elien Spillebeen, studente Internationale Politiek aan de Universiteit Gent, naar Noord-Kivu om kennis te maken met de boeren uit deze nog steeds onrustige regio. Dankzij een VLIR beurs kon ze een veldstudie doen voor haar Master-thesis. Ze vertelt over haar onderzoek:

<

p>Vorige maand stuurden de rijstkwekers uit Benin vier verschillende soorten rijst naar Colruyt. Een ‘smaakpanel’ heeft die soorten nu gewikt en gewogen. Het antwoord van de proevers: goedgekeurd!</p

"Ik ben met een heel goed gevoel teruggekomen!", vertelde Mieke Lateir na een bezoek aan Benin. Ze wou er van de rijstboeren zelf horen wat de tussentijdse resultaten van het rijstprogramma zijn.

Twee jaar geleden stopte Vredeseilanden Senegal haar financiële steun aan CLC (Cadre Local de Concertation) in het arrondissement een voorstad van Dakar. Dit jaar gingen onze medewerkers er op bezoek, samen met een evaluatiemissie van het Senegalese Directoraat van Gemeenschapsontwikkeling. Dat bezoek gaf de gelegenheid om na te gaan wat de blijvende impact is geweest van de interventie van Vredeseilanden in dit arrondissement van 300.000 inwoners.

Onze partnerorganisatie Chuya Mikuna is een organisatie van 170 families die in het gure berggebied van Ecuador, leven. De overgrote meerderheid van hen zijn indigena’s en meestal is het een vrouw die aan het hoofd van de familie staat. Milieu en gezondheid zijn voor hen basisprincipes. Daarom hebben ze hun organisatie “Schoon Voedsel” gedoopt en telen ze biologische groenten.

(De Tijd, 14/06/2008) De echte oorzaak van het armoedeprobleem zijn niet de Chinezen en de biobrandstoffen, maar de verwaarlozing van de kleinschalige landbouw in Afrika. Dat zeggen twee oudgedienden uit de sector, de oude én de nieuwe directeur van de ngo Vredeseilanden. Daar volgt Luuk Zonneveld deze maand Jan Aertsen op, die de organisatie 19 jaar heeft geleid.

Een productieve en moderne familiale landbouw die zich in de eerste plaats richt op de bevoorrading van de lokale en regionale markten kan alle mensen voeden. Maar dan moeten consumenten en samenleving wel de grote kloof dichten die hen nu scheidt van die familiale landbouw. Burger versus consument.

Velen zijn ervan overtuigd dat de industriële landbouw nodig is om de wereld te voeden, dat het niet anders kan. Maar ze geloven dat al te makkelijk. De werkelijkheid is dat de familiale landbouw veel beter presteert en kan presteren dan de agro-industrie.

Meer en meer kiezen bedrijven voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit is een beloftevolle weg die ook perspectief opent op een duurzame voedsel- en landbouwproductie. Want, wanneer vandaag bedrijven als Unilever en Carrefour echt de hand willen reiken aan de honderden miljoenen familiale landbouwers in de wereld, kunnen ze samen een duurzame uitweg uit de voedselcrisis vinden.

Maakt u zich zorgen over de voedselcrisis?

Dat zou niet moeten, want eigenlijk is de oplossing voor de voedselcrisis heel eenvoudig. Lees even mee voor u ons gek verklaart.

Na twee jaar overleg is de boerenbeweging van Noord-Kivu fier dat ze een contract heeft kunnen ondertekenen met het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de VN. De eerste bestellingen - 150 ton maïsmeel en 300 ton bonen - zijn ondertussen verdeeld onder de vluchtelingen in de streek. Nu werken de boeren en boerinnen van Noord-Kivu aan een derde levering van maar liefst 1000 ton. Ze staan volledig zelf in voor de productie en verwerking, voorlopig zonder grote machines. Via het WFP zal ook dat voedsel terechtkomen bij de vluchtelingen in Centraal-Afrika.

Een goede oogst hebben, maar toch de grootste moeite hebben om te overleven... Het is een herkenbare situatie voor miljoenen boeren in het Zuiden. Ook in Uganda, waar de Food Right Alliance (een alliantie van internationale ngo’s, milieuorganisaties en boerenorganisatie) nu een campagne startte om de toegang tot markten voor kleine boeren te verbeteren. Want net daar liggen verscheidene knelpunten die ontwikkeling in de weg staan.

<

p>Arus, een dorpje op het Indonesische eiland Flores. De koffieteelt is sinds lang de belangrijkste activiteit in de regio. Voor de mensen betekende dat echter vooral overleven, een kwestie van juist genoeg hebben. Maar een nieuwe aanpak, de juiste investeringen en gedreven leiderschap deden de kansen van Arus keren. Een van de spilfiguren is Donatus Matur. Hij is de leider van Bantang.

Aan goede oogsten hebben ze in de streek van Dapaong (Togo) geen gebrek: zakken vol maïs, kisten vol tomaten. Maar de verkoop vlot niet. De mensen in de stad kopen liever buitenlandse producten, omdat die van betere kwaliteit zijn en vooral omdat ze goedkoper zijn. 2007 stond in het teken van de Economische Partnerschapsakkoorden tussen de Europese Unie en Afrikaanse landen. Vredeseilanden voerde samen met Afrikaanse boerenorganisaties, 11.11.11 en Oxfam-Wereldwinkels campagne rond deze thematiek.

Sihubira Farmers Organisation is een kleine Oegandese boerenorganisatie tegen grens met Kenia. Momenteel zijn 300 boerenfamilies lid van de organisatie. De organisatie heeft ervoor gezorgd dat er nu het hele jaar door voldoende voedsel voor iedereen is.

In Benin is er intussen werk gemaakt van de kwaliteitsverbetering van de rijst. Op basis van de kennis die Chiaratou Oceni en Hector Kpodonou bij Colruyt hebben opgedaan rond kwaliteit, gebeurde in juli een onderzoek om de sterktes en de aandachtspunten vast te stellen rond kwaliteit. Samen met de boeren en boerinnen werden de volgende prioriteiten voor kwaliteitsverbetering vastgelegd.

Kambale Kamavu Déo is directeur van de Congolese organisatie APAV (Association des Producteurs Agricoles de Vuhimba). In Noord-Kivu werkt de organisatie samen met Vredeseilanden rond de aanleg van groententuinen en de productie van zaden. Vredeseilanden ondersteunt APAV ook bij de zoektocht naar nieuwe markten voor de producten van de boeren. In oktober 2007 bezocht Déo België.

In heel Sub Sahara Afrika samen wordt nu 14 miljoen ton rijst geproduceerd, dat is zo'n 60% van de totale consumptie. Nochtans is er wel een potentieel voor productie van rijst vooral in West- en Oost-Afrika, een potentieel dat maar moeilijk op gang komt, mede door de moeilijke concurrentie met goedkoop ingevoerde Aziatische rijst. Maar er zijn nieuwe dynamieken merkbaar, ook in Benin.

Sinds vorig jaar werkt Vredeseilanden samen met de supermarktketen Colruyt aan een uniek project: samen willen we rijstboeren en -boerinnen in Benin ondersteunen om hun inkomen te verhogen. Maar vooral willen we dit concreet project aangrijpen om van elkaar te leren.

Tachtig procent van de 34,5 miljoen inwoners die Tanzania telt, woont op het platteland en is afhankelijk van kleinschalige landbouw. De meesten gebruiken enkel handwerktuigen, twintig procent ploegt met dieren, tien procent gebruikt een tractor. Deze situatie leidt tot lage productiviteit en armoede, degradatie van natuurlijke rijkdommen en voedselonzekerheid. Hoe kunnen deze boeren hun stem laten klinken en beter opkomen voor hun rechten? In Morogoro, zo'n 200 kilometer ten westen van Dar es Salaam, ontmoeten we Stephen Ruvuga, nationaal coördinator van de boerenorganisatie Mviwata.

Vredeseilanden is zwaar geschokt door de onwaarheden in het laatste boek van Thierry Debels, Hoe goed is het goede doel. “Vredeseilanden pleegt regelrechte fraude”, stelt Debels. Debels stelt ook dat slechts 15% van het budget naar ontwikkelingssamenwerking gaat, terwijl dit in werkelijkheid 88% is. Vredeseilanden onderneemt gerechtelijke stappen tegen de lasterlijke aantijgingen en kan die gemakkelijk weerleggen.

Vredeseilanden is zwaar geschokt door de onwaarheden in het laatste boek van Thierry Debels. “Vredeseilanden pleegt regelrechte fraude”, stelt Debels. Debels stelt ook dat slechts 15% van het budget naar het Zuiden gaat. Vredeseilanden overweegt om gerechtelijke stappen te ondernemen tegen de lasterlijke aantijgingen.

Ongeveer de helft van alle bananen die geconsumeerd worden in Senegal (ongeveer 25.000 ton), komen uit het buitenland, vooral uit Ivoorkust. Een groot probleem in de commercialiatie van de Senegalese banaan, is het enorme kwaliteitsverschil met de Ivoriaanse banaan. De bananenboeren van Aprovag gingen aan de slag.

Een groep van 22 imkers in Same (Noord-Tanzania) besloten zich in 2004 te verenigen om zo de productie en verkoop van hun honing op de lokale markt te verbeteren. Nu is dit project uitgegroeid tot een zelfstandige organisatie met 270 leden en een professionele structuur.

Kleinvee - zoals kippen en geiten - is voor veel vrouwen in Afrika een spaarpotje. Als de nood hoog is, kunnen ze door een kip of geit te verkopen schoolgeld betalen voor hun kinderen. Of medicijnen kopen wanneer ze ziek zijn. Daarom grepen zoveel vrouwen enthousiast hun kans toen onze partnerorganisatie APAV een geitenproject opstartte.